- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

دکتر زارع: رخداد دو زلزله بزرگ به فاصله تنها ۹ ساعت کم سابقه بود/تحریک دومینووار قطعات گسلی به زلزله های بزرگ پیاپی منجر شد

استاد پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله با بیان این که با توجه به شرایط زمین‌شناختی منطقه زلزله زده جنوب شرق ترکیه، رخداد زلزله‌هایی با بزرگی ۷.۸ در این منطقه کاملا قابل انتظار بوده، رخداد زمین‌لرزه‌های بزرگ پیاپی در این منطقه را ناشی از تحریک دومینووار قطعات گسلی در اثر ضربه زلزله قبلی عنوان کرد.

دکتر مهدی زارع در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان علم ایران خاطرنشان کرد: زلزله اول در ۴:۱۷ بامداد دوشنبه ۱۷ بهمن به وقت محلی در جنوب ترکیه در نزدیکی «غازی آنتپ» (استان «قهرمان ماراش») رخ داد. الگوی لرزه خیزی و حل سازوکار گسل این زمینلرزه در مرز جنوبی «آناتولی» در شرق مدیترانه و جنوب شرقی ترکیه به صورت کلاسیک با رخداد زمینلرزه در مرز برخورد زمینساختی در این ناحیه منطبق است. این مرز از جنوب شرقی ترکیه و سوریه به صورت برخورد دو ورقه قاره ای است. در غرب این ناحیه در حوضه «لوانتین» در شرق مدیترانه، منطقه فرورانش اقیانوسی است.

وی با بیان این که در منطقه برخورد قاره ای، سه ناحیه لرزه خیزی مشاهده می شود، اظهار داشت: بیشتر فعالیت‌های لرزه‌ای این منطقه از ناحیه «بیتلیس» پیروی می‌کند و این منطقه فعال ترین تغییر شکل و ورقه منطقه مرزی صفحه بین عربستان و ترکیه است. فعالیت لرزه ای عمیق در نزدیکی خلیج «آنتالیا» با یک دال فرورانش شده جدا شده در شمال کوه های «آناکسیماندر» همراه است بیشتر مکانیسم های کانونی زمین لرزه ها در امتداد مرز جنوبی آناتولی نشان می دهد که جابه جایی در جنوب شرقی ترکیه به صورت امتدادلغز چپگرد و به میزان ۳ تا ۵ سانتی متر در سال در حال انجام است.

زارع در عین حال در پاسخ به این سوال که آیا انتظار وقوع دو زلزله پیاپی با بزرگی ۷.۸ در مقیاس امواج درونی زمین در این منطقه را داشته یا نه، گفت: با توجه به سوابق لرزه‌ای تاریخی و وضعیت زمین‌شناختی منطقه رخداد زلزله‌هایی با این بزرگی در منطقه دور از انتظار نبوده ولی این که کمتر از ۹ ساعت بعد از زلزله ۷.۸ ریشتری بامداد امروز در ۱۳:۲۴ بعد از ظهر هم زمین لرزه دیگری تقریبا با همین بزرگی در منطقه رخ دهد را چندان انتظار نداشتم.

وی خاطرنشان کرد: پس از زمین‌لرزه ۲۶ مرداد ۱۳۷۸ با بزرگی ۷.۴ در «ایزمیت» ترکیه که حدود ۱۷ هزار کشته داشت، حدود سه ماه طول کشید که زلزله بزرگ بعدی در آن منطقه رخ دهد یا در ایران، زمین‌لرزه های بزرگ «دشت بیاض» و «فردوس» به بزرگی ۷.۱ و ۶.۴ به فاصله ۲۱ ساعت در ۹ و ۱۰ شهریور ۱۳۴۷ به وقوع پیوستند؛ از این جهت، رخداد دومین زلزله بزرگ امروز – که ناشی از ضربه و تحریک قطعه گسلی در پی زلزله اول بود – به فاصله تنها  ۹ ساعت جالب توجه است.

استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در پایان در خصوص خبر پیش بینی سه روز قبل زلزله امروز ترکیه توسط یک زلزله‌شناس هلندی که در توئیتی از احتمال بر رخداد دیر یا زود زلزله‌ای با بزرگی ۷.۵ در این منطقه خبر داده بود اظهار داشت: پیش‌بینی‌ این فرد درست بوده و البته به نظر می‌رسد بخت هم با او همراهی کرده ولی به هر حال تا اطلاعاتی درباره روش به کار رفته توسط وی منتشر نشود، نمی‌توان علمی بودن این پیش بینی را تایید کرد.

انتهای پیام