سامانه «نظام ایده‌ها و نیازها» که از سوی معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم پیاده‌سازی شده بود، امروز رسما آغاز به کار کرد.
به گزارش دیده بان علم ایران بنابر اعلام وزارت عتف، سامانه نظام ایده‌ها و نیازها با نام اختصاری “نان” یکی از ابزارهای قدرتمند برای ایجاد نظام ملی نوآوری مبتنی بر ایجاد ارتباط مستقیم بین نیازهای جامعه، صنایع خصوصی، دولتی و پژوهشگران، شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد خواهد بود.
از اهداف اصلی این طرح علاوه بر کاربردی کردن تحقیقات مراکز علمی، برانگیختن احساس مشارکت تمام آحاد کشور و ایجاد طوفان فکری ملی در ساختن ایرانی آباد و توسعه یافته است.
علاوه بر آن سوق دادن تحقیق و پژوهش در دانشگاه‌ها به سمت نیازهای کشور از طریق حمایت از تحقیقات نیازمحور حائز اهمیت است؛ چرا که ایده‌های جدید برای ورود به بازار همواره با مقاومت‌هایی مواجه هستند که این مقاومت ناشی از عواملی چون ابهام مصرف کنندگان نسبت به کارایی یا ایمنی ایده‌ها، تسلط رقبا بر کانال‌های بازار، ناکافی بودن استانداردهای جدید و فقدان حمایت‌های مناسب مالی و فنی است.
طبق بند “ه” تبصره ۹ قانون بودجه در راستای اجرای بند ب ماده ۶۴ قانون پنجساله ششم توسعه مبنی بر اختصاص یک درصد از اعتبارات هزینه‌ای تخصیص یافته به دستگاه‌های اجرایی به امور پژوهشی و توسعه فناوری، شورای برنامه‌ریزی استان مجاز است اعتبارات موضوع این ماده را از سر جمع اعتبارات هزینه‌ای استان این قانون کسر کند که این بند قانونی جایگاه راه‌اندازی این سامانه را نشان می‌دهد. چون اختصاص این اعتبارات در گرو ثبت نیازها در این سامانه است.
سامانه “نان” به منطور عملیاتی کردن نظام ایده‌ها توسعه داده شده است.
در عملیاتی کردن این طرح تلاش شده است از فناوری‌های به‌روز در حوزه مهندسی نرم‌افزار، هوش مصنوعی، پایگاه داده، شبکه و امنیت بهره‌برداری شود.
فراهم آوردن امکان ثبت‌نام کاربران و ثبت اطلاعات نیاز و ایده‌ها با چند کلیک، دسترسی آسان به فرم‌ها و امکان جستجوی ایده‌ها از مزایای این سامانه است.
دکتر محمد علی زلفی‌گل، وزیر علوم در مراسم رونمایی از این سامانه با بیان اینکه برای راه‌اندازی این سامانه پیشنهاد شد که بر اساس سامانه سایماگو باشد، خاطرنشان کرد: بر این اساس تلاش می‌شود که نیازها در رشته‌ها و گرایش‌ها بارگذاری شود و هر فرد با یک کلیک بتواند به این نیازها دسترسی پیدا کند.
وی با اشاره به نحوه نمایه‌سازی نیازها، اظهار کرد: این سامانه باید به گونه‌ای باشد که حتی شهروندان نیازمندی‌های جامعه را اعلام کنند که این اقدام در فاز اول ممکن نبود؛ از این رو در این فاز نهادهای دولتی و خصوصی نیازها را اعلام خواهند کرد.
زلفی گل با تاکید بر اینکه وزارت علوم هیچ دخالتی در ثبت ایده‌ها ندارد، خاطر نشان کرد: برای پایش و تایید ایده‌ها کارگروهی متشکل از اعضای پارک‌های علم و فناوری استان‌ها ایجاد شده است.
وزیر علوم با بیان اینکه ما در این سامانه یک گام به جلوتر می‌رویم و تحقیقات کاربردی نیازمحور تعریف می‌شود، ادامه داد: هدف دیگر ما ایجاد عدالت پژوهشی است و با این سامانه نیازهای جامعه در دسترس دانشجویان، دانش آموختگان و اساتید قرار خواهد گرفت.
وی یادآور شد: علاوه بر اینها اطلاعات گمرک نیز از طریق این سامانه در اختیار شرکت‌ها و اساتید قرار خواهد گرفت تا آنها مشاهده کنند که چه موادی به کشور وارد می‌شود.
وی با تاکید بر ایجاد بخشی برای تاریخچه اعلام و برآورده شدن نیازها در سامانه “نان”، اظهار کرد: این سامانه به این صورت نیست که نیازها با برآورده شدن از سامانه حذف شوند.
زلفی‌گل به نحوه تامین اعتبارات برای رفع نیازهای اعلام شده در این سامانه اشاره کرد و یادآور شد: قرار است ۴۰ درصد اعتبارات شرکت‌های دولتی برای حمایت از طرح‌ها به امر پژوهش و فناوری اختصاص یابد و این اعتبارات به صندوق عالی علوم، تحقیقات و فناوری واریز می‌شود.
وزیر علوم اضافه کرد: با راه‌اندازی این سامانه دو اقدام اجرایی می‌شود که یکی آنکه دانشگاه‌ها برای دریافت اعتبارات باید نیازهای خود را در این سامانه ثبت کنند و در غیر این صورت تخلف کرده‌اند.
وی اقدام دیگر را ابلاغ به دستگاه‌ها برای اعلام نیازها در سامانه “نان” عنوان کرد و گفت: در صورتی که دستگاه‌ها از ثبت نیازها در این سامانه امتناع کنند، دیوان محاسبات با آنها برخورد می‌کند.
دکتر محمدجواد دهقانی، رئیس مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) هم طی سخنانی در این مراسم تاکید کرد که شرط بهره‌مندی از یک‌درصد اعتبارات پژوهشی، درج اولویت‌های تحقیقاتی توسط دستگاه‌های اجرایی در سامانه “نان” است.
وی به بیان جایگاه نظام ایده‌ها و نیازها در قانون بودجه ۱۴۰۱ مصوبه مجلس شورای اسلامی پرداخت و اظهار کرد: مطابق بند (ه) تبصره (۹) قانون بودجه در راستای اجرای بند (ب) ماده (۶۴) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اختصاص یک درصد از اعتبارات هزینه‌ای تخصیص یافته به دستگاه‌های اجرایی به امور پژوهشی و توسعه فناوری، شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان مجاز است اعتبارات موضوع این ماده را از سر جمع اعتبارات هزینه‌ای استان این قانون کسر کند و با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی استانی و بر اساس اولویت‌ها و سیاست‌های پژوهشی مصوب و نیازهای استان و در چارچوب دستورالعمل ابلاغی سازمان برنامه و بودجه کشور که با هماهنگی وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تدوین می‌شود، برای امور پژوهشی و توسعه فناوری به دستگاه‌های اجرایی استانی تعیین شده توسط آن شورا از جمله جهاد دانشگاهی اختصاص دهد.
دهقانی تاکید کرد: شرط استفاده از اعتبارات این بند، درج اولویت‌ها، نیازها و مسائل تحقیقاتی توسط دستگاه‌های اجرایی در سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان) در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام است.
رئیس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری با اشاره به مصوبه «سیاست‌های ایجاد و ارتقاء سکوهای ملی، تربیتی، آموزشی، پژوهشی، فناوری و نوآوری» شورای عالی انقلاب فرهنگی، افزود: بر اساس ماده ۴ این مصوبه ایجاد ساختار نهادی برای برنامه‌ریزی و پیاده‌سازی سیاست‌های ابلاغی در حوزه آموزش عالی، پژوهش، فناوری و نوآوری بر عهده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بوده و لذا وزارت علوم لازم است در راستای انجام تحقیقات نیاز محور نسبت به احصا و تعیین نیازها، ایده‌ها و توانمندی‌های کشور و یکپارچه سازی سامانه‌های موجود پژوهش، نوآوری و فناوری در حوزه مرتبط با نیازهای کشور، نظام ایده‌ها و نیازها را برنامه‌ریزی و پیاده سازی کند.
دهقانی ضمن معرفی سامانه “نان” یادآور شد: به منظور عملیاتی کردن نظام ایده‌ها و نیازها این سامانه با نشانی https://nan.ac توسعه داده شده است. در عملیاتی کردن این طرح تلاش شده از فناوری‌های به‌روز در حوزه مهندسی نرم افزار، هوش مصنوعی، پایگاه داده، شبکه و امنیت استفاده شود.
وی با بیان اینکه از جمله ویژگی‌های سامانه که در آغاز کار جزو اولویت گروه اجرایی “نان” بوده است، می‌توان به سهولت کاربری اشاره کرد، ادامه داد: فراهم کردن امکان ثبت نام سریع کاربران و ثبت اطلاعات نیاز / ایده با چند کلیک، دسترسی آسان به فرم‌ها، امکان جستجو در صفحات مختلف به همراه پالایش داده‌ها، بهره بردن از پیشنهادات هوشمند در فرآیندهای مختلف سامانه و ارائه گزارشات، نمودارها و داشبوردها از دیگر ویژگی‌های این سامانه است.
رئیس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری به نتایج و دستاوردهای آتی سامانه “نان” اشاره کرد و گفت: ایجاد یک پایگاه داده ارزشمند حاوی نیازها و ایده‌ها در کشور و نیز گزارش تحقیقات انجام شده تاکنون در حوزه‌های موضوعی مختلف، ایجاد بانک اطلاعاتی جامع و ارزشمند در خصوص توانمندی و تخصص پژوهشگران و داوران و فراهم آوردن ارزیابی توانایی پژوهشگران، نظارت بر کیفیت تحقیقات انجام شده توسط مجریان و جلوگیری از تضاد منافع و کمک و راهنمایی داوران در خصوص پایگاه داده به منظور قضاوت و داوری بهتر از جمله نتایج و دستاوردهای آتی این سامانه است.
دهقانی، توزیع عادلانه اثر پروژه‌ها و شفافیت در توزیع آنها و ارتقای عملکرد محققان، جلوگیری از انجام تحقیقات تکراری و هدررفت بودجه، فراهم آوردن امکان جستجو برای محققان برای یافتن میزان حمایت‌های مالی و پروژه‌ها و ایجاد امکان دعوت از محققان مرتبط برای دریافت پیشنهاده طرح‌ها را از دیگر نتایج ناشی از پیاده‌سازی نظام ایده‌ها و نیازها دانست.
وی خاطر نشان کرد: از برنامه‌های آتی این سامانه تعریف شاخص “تکنومتری” n-index است که از این شاخص به عنوان شاخص مؤثر برای رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و پژوهشگاه و ارتقای اعضا هیات علمی استفاده می‌شود.
انتهای پیام