- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

خاطره صالحی از دردسرهای یک مواجهه کوتاه با مخالفان فناوری تراریخته/ قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم: قره یاضی در دفاع از مواضع علمی خود چون کوه ایستاده بود

معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی در مراسم نکوداشت مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور با یادآوری هجمه وسیعی که چند سال قبل پس از یک اظهار نظر در دفاع از محصولات تراریخته توسط مخالفان این فناوری علیه وی – در مقام رئیس سازمان انرزی اتمی – صورت گرفته بود، صلابت و ایستادگی مرحوم دکتر قره یاضی، بنیانگذار فقید پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی را که سال ها همانند کوهی در مقابل مخالفان این فناوری از مواضع علمی خود دفاع کرد، ستود.

به گزارش دیده بان علم ایران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بیوتکنولوژی ایران، هفتمین دوره نکوداشت مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی کشور، منتخب فرهنگستان علوم سال ۱۴۰۰ روز چهارشنبه ۱۸ اسفند ماه در محل فرهنگستان برگزار شد.

در این دوره پنج مهندس برجسته کشاورزی و منابع طبیعی و دو عضو هیئت علمی به عنوان کارآفرین برجسته دانشگاهی در علوم کشاورزی برگزیده شدند.

در این مراسم، زنده یاد دکتر بهزاد قره یاضی، موسس و استاد فقید پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر محمد حسن روزی طلب، عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و دبیر اندیشکده آب، محیط زیست و امنیت غذایی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، دکتر محمدحسن عصاره، رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، دکتر سید باقر محمودی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقاتی اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، مهندس مرتضی ابراهیم رستاقی، کارشناس مسئول و عضو شورای عالی جنگل و مرتع سازمان جنگل ها و مراتع و آبخیز داری کشور به عنوان پنج مهندس برتر در رشته علوم کشاورزی و دکتر علیرضا بابایی، دانشیار دانشگاه تربیت مدرس که خدمات برجسته ای در زمینه انتقال فناوری های نوین در زمینه کشاورزی داشته و دکتر محمد خانجانی، استاد دانشگاه بوعلی سینا به عنوان کار آفرینان برتر این دوره تقدیر شدند.

دکتر علی اکبر صالحی، معاون پژوهشی و قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم طی سخنانی در این مراسم با تقدیر از برگزاری چنین نکوداشتی برای تکریم پژوهشگران، اظهار داشت: دکتر قره یاضی، فردی بود که عاشقانه و دلسوزانه درباره اقدامات انجام شده در کشاورزی صحبت می کرد. من در وجود دکتر قره یاضی چیزی جز نشاط و روحیه زندگی و امید نمی دیدم. وی در عرصه دانش می تاخت و چشم انداز خوبی را در عرصه دانش برای خود و برای جامعه علمی ترسیم کرده بود.

وی خاطرنشان کرد: دکتر قره یاضی واقعا در کار خود جهاد کرد و مخالفت های زیادی با ایشان می شد؛ ولی ایشان محکم بر سر مواضع خود ایستاده بود. من یک بار در مورد تراریخته مصاحبه ای داشتم و مورد اعتراض واقع شدم، ولی ایشان مثل کوه در برابر مخالفت ها ایستاده بود. ایشان به دنبال اعتلای نام ایران بود و می توانستند سالها منشا خدمت باشند و علم را با عمل توام کردند که چنین اتفاقی کم رخ می دهد. امثال ایشان نامشان جاودان است و در تاریخ زرین انقلاب اسلامی ایران نامشان تا ابد خواهد درخشید. خداوند روحشان را شاد کند.

صالحی از دست رفتن این دانشمند بزرگ در پی ابتلا به کرونا را تقدیر الهی دانست و گفت: از دست دادن این عزیزان خدمتگزار جامعه علمی و فراق آن ها بسیار سنگین است.

وی ادامه داد: وظیفه فرهنگستان تقویت روح پژوهش و فراهم کردن بستر لازم را برای پرورش پژوهشگر با روحیه برای ارتقا سطح علمی و فرهنگی کشور است.

صالحی خاطرنشان کرد: یک عالم نیازی به عرضه خود ندارد و ما باید آن ها را شناسایی کنیم و ارج بگذاریم. این وظیفه ای است که فرهنگستان انجام داده است و افرادی به دلیل تلاش های صادقانه و خالصانه و عالمانه خود انتخاب شدند.

وی در تبیین وضعیت کشاورزی و منابع طبیعی ایران گفت: ما کشور بزرگی هستیم با منابع آبی محدود در کشاورزی و باید در حفظ منابع طبیعی بیش از پیش حساس باشیم و درست عمل کنیم و از نعمت هایی که به ما اعطا شده اسراف نکنیم. یکی از مشکلات ما استفاده نادرست از منابع آبی است. کشوری با شرایط ما از هر قطره آب باید به درستی استفاده کند. مصرف آب در ازای هر کیلو تولیدات کشاورزی چند برابر خارج از کشور است. چرا با وجودی که حجم سدها بیش از ۵۰ میلیارد متر مکعب است، آب های جاری کشور نزدیک به صد میلیارد متر مکعب است، بارش سالانه باران چهارصد میلیارد متر مکعب است، اما هنوز شاهد استفاده بی رویه و نابه جا از ذخایر آب زیر زمینی هستیم. به این مسائل باید قبل از اینکه به فاجعه تبدیل شود، توجه کرد.

صالحی همچنین این پرسش را مطرح کرد که در شرایطی که پس از انقلاب رشد بسیاری در مسائل علمی داشته ایم و در زمینه هایی همچون نانو و فناوری هسته ای پیشرفت زیادی کرده ایم، چرا در مورد فناوری تولید بذر با اینکه مراکز پژوهشی بسیار زیادی داشته ایم، آنگونه که باید و در حدی که انتظار می رود پیشرفت نکرده ایم و همچنان باید از کشورهای همسایه مثل ترکیه بذر وارد کنیم؟

وی گفت: برای تصمیم گیری راجع به این مسائل، حوزه های مختلف در هم تنیده هستند از جمله وزارت نیرو و جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه و کلا دولت در پیشبرد کشاورزی و استفاده درست از منابع طبیعی ما موثر اند و امیدواریم دست در دست هم این نقیصه را هر چه زودتر برطرف کنند.

قائم مقام رئیس فرهنگستان علوم تاکید کرد: امنیت غذایی برای کشور ما در واقع امنیت ملی است. کشوری که امنیت غذایی نداشته باشد، امنیت ملی آن در خطر است. وزارت کشاورزی یکی از عناصر عمده تامین کننده امنیت ملی است و باید به آن توجه ویژه ای شود. اگر امینت ملی در خطر باشد، حاکمیت ملی در خطر خواهد بود. کاری که شما عزیزان می کنید صیانت از امنیت ملی است. امیدوارم این رویه نکوداشت که بسیار پسندیده است ادامه یابد.

صالحی قره یاضی

دکتر صالحی، رئیس وقت سازمان انرزی اتمی در بازدید از پژوهشگاه بیوتکنولوزی کشاورزی(مرداد ۹۷)

در ادامه هفتمین دوره نکوداشت مهندسان برتر کشاورزی، همسر دکتر بهزاد قره یاضی و دکتر مریم هاشمی، معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی درباره زنده یاد دکتر بهزاد قره یاضی سخنرانی کردند.

دکتر مریم هاشمی، معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: دکتر قره یاضی تا آخرین لحظه حیات خود پیگیر فعالیت های پژوهشی مربوط به سال های بعد بودند و به جد در حال برنامه ریزی برای سال های آتی بودند و اصرار عجیبی برای پیگیری شخصی داشتند.

وی ادامه داد: دکتر بهزاد قره یاضی دانش آموخته مقطع دکتری از دانشگاه فیلیپین در رشته ژنتیک، گرایش بیولوژی مولکولی بود و در همان کشور در موسسه بین المللی تحقیقات برنج دوره پسادکتری را در مهندسی ژنتیک کشاورزی گذراند و سپس به کشور بازگشت.

وی افزود: اگر فداکاری خانواده ایشان نبود، شاید ممکن نبود دستاوردهایی داشته باشند که حتی بعد از فراق ایشان در کشور ساری و جاری است و ان شالله دستاوردهای ایشان مانا و برقرار خواهد بود.

هاشمی گفت: تاسیس و بنیانگذاری موسسه بیوتکنولوژی کشاورزی که امروز تحت عنوان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در حال خدمت در زمینه توسعه فناوری های نوین و مخصوصا زیست فناوری و نانو تکنولوژی است، دستاورد زنده یاد قره یاضی است.

وی ادامه داد: دکتر قره یاضی دو دغدغه مهم داشتند که همواره به دانشجویان و همکاران تاکید می کردند. همواره میپرسیدند که برای سفره مردم چه کرده اید که حق به گردن شما دارند و همیشه این بحث مطرح بود که کاری اثرگذار برای سفره مردم داشته باشید و بر به کارگیری علم و فناوری برای بهبود وضعیت معیشت مردم تاکید می کردند.

بحث دوم مطرح شدن نام ایران در جامعه بین المللی بود. ایشان از همان ابتدای تاسیس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تلاش های زیادی کردند که موسسات تحقیقاتی بین المللی و دانشگاههای مطرح دنیا و دانشمندان برجسته را به نحوی با پتانسیل ها و مجموعه بیوتکنولوژی کشاورزی آشنا کنند و جایگاه بین المللی این پژوهشگاه نتیجه تلاش ها و فداکاری های ایشان است.

هاشمی خاطرنشان کرد: ایشان برای توسعه مهندسی ژنتیک کشاورزی و به کار بردن آن در بخش های مختلف کشاورزی تلاش های بسیاری کردند، به همین دلیل هم ایشان سرمایه گذاری عجیبی در تربیت نیروی انسانی داشتند. چه در داخل کشور و چه در جذب بورسیه تحصیلی خارج از کشور و اعزام نیروهای متخصص جوان کشور به بهترین دانشگاههای دنیا برای اینکه با فناروری های روز آشنا شوند و رسالتی را که تعریف کرده بودند و همیشه مد نظرشان بود در کشور جاری کنند بسیار تلاش کردند.

از مهمترین وظایف اجرایی ایشان معاونت وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از اواخر سال ۷۹ تا ۸۲ بود. دکتر قره یاضی در دو مقطع ریاست پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی را بر عهده داشتند و همچنین به دلیل دغدغه هایی که داشتند و باوری که به ضرورت هماهنگی بین ارگان ها داشتند، در سمت ریاست امور پژوهش و فناوری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ایفای خدمت کردند. از دیگر دغدغه های دیگر ایشان توجیه مسئولین رده بالای کشوری برای اهمیت توسعه فناوری از جمله بیوتکنولوژی در کشاورزی بود.

با توجه به باور و اعتقاد عجیبی که به نیروی جوان داشتند و با وجود تمام مسئولیت هایی که داشتند همواره در انجمن های علمی و اتحادیه ها و تشکل ها مشارکت داشتند و در استفاده از خرد جمعی برای تصمیم گیری و ارتقا جایگاه و سهم ایران در معاهدات بین المللی تلاش زیادی می کردند. ایشان همچنین مدرس برتر حوزه ایمنی زیستی بودند و از کشورهای مختلف برای تشکیل کارگاهها و تدریس در این حوزه دعوت می شدند. اثرات جاودان تلاش های ایشان همواره برقرار خواهد بود.

همسر دکتر قره یاضی هم طی بیاناتی خطاب به زنده یاد قره یاضی اظهار کرد: هنوز صدای گامهای استوارت در محافل علمی و دانشگاهی در داخل و خارج کشور به گوش می رسد و هنوز سخنرانی های پرشورت در دفاع از علم و دانش که با منطق و شجاعتی بی بدیل سخن می راندی به گوش می رسد.

روح مهربان و شجاع تو در وجود ما و دوستدارانت و دانشجویانت همیشه زنده است و به ما شجاعت ایستادگی در برابر لشگریان دانش ستیز و فناوری هراس و زمین تخت گرایان می دهد. نام تو همواره بر تارک ایران و ایرانیان خواهد درخشید.

دکتر عباس شریفی تهرانی، رئیس گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم در بخش معرفی خدمات برگزیدگان گفت: زنده یاد دکتر بهزاد قره یاضی اولین مهندس برگزیده این دوره، تولید اولین برنج تراریخته در دنیا، بنیانگذاری پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاوزی را در کارنامه خود داشت. وی که برنده اولین دوره کاج طلایی آرمان محیط زیست بود ۱۵ خرداد سال ۱۴۰۰ به علت کرونا وفات یافت.

وی در ادامه معرفی برگزیدگان گفت: دکترمحمد حسن روزی طلب، به واسطه ریاست مجمع جهانی تحقیقات کشاورزی در رم و ریاست دفتر ایکاردا در ایران نقش مهمی در گسترش همکاری های منطقه ای و بین المللی در مناطق مختلف جهان داشته و همچنین مجری طرح ملی احیا و زهکشی دشت گلپایگان را در کارنامه خود دارند. دکتر محمد حسن عصاره، رئیس موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، با ارائه خدماتی شامل ساخت سامانه تامین رطوبت دائم بستر رشد برای تولید انبوه گیاهان به روش غیرجنسی و ایجاد سیستم برخط نظارت الکترونیک بر مزارع تولید بذر کشور و ثبت شش رقم ژن ویروس سیب زمینی سومین برگزیده این دوره از نکوداشت مهندسان برجسته کشاورزی است.

دکتر شریفی افزود: دکتر سید باقر محمودی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقاتی اصلاح و تهیه بذر چغندر، راه اندازی اولین خط پوشش دهی بذر در کشور به ظرفیت دو تن در روز، اصلاح، معرفی و تجاری سازی یازده رقم چغندر قند هیبرید مقاوم به بیماری های چغندر قند در کشور و معرفی رقم چغندر شکوفا را در سوابق علمی و اجرایی خود به ثبت رسانده اند.

رئیس گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم گفت: مهندس مرتضی ابراهیم رستاقی، سابقه فعالیت در جنگل های زاگرس و تدوین کتاب جنگل شناسی زاگرس به اتفاق زنده یاد دکتر حسن جزیره ای، برنده کتاب سال ۸۳ و ساماندهی بهره برداری از محصولات فرعی جنگل ها و مرتع را در کارنامه حرفه ای خود به ثبت رسانده اند و دکتر علیرضا بابایی، دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، خدماتی برجسته در زمینه انتقال فناوری های نوین در زمینه کشاورزی را ارائه کرده اند و موسس و بنیانگذار شرکت کاسپین گل پارسیان به عنوان شرکت پیشرویی که الگو است هستند و مرکز ملی پژوهش های کاربردی و انتقال نوین تکنولوژی های کشاورزی غیر دولتی را نیز راه اندازی کرده اند.

وی ادامه داد: دکتر محمد خانجانی، تولیدکننده بذر یونجه از چین اول یونجه های چند ساله بدون آلودگی به انگل سس و سایر آفات و موسس شرکت دانش بنیان عوامل مهار زیستی هگمتانه است که در حال حاضر عوامل بیولوژیک لازم برای محصولات سالم را در شرایط گلخانه فراهم می کند.

انتهای پیام