دستاورد محققان رویان در درمان آسیب‌های وارده به نفرون

محققان پژوهشگاه رویان و همکارانشان در راستای درمان آسیب‌های وارده به نفرون از پودوسیت‌های حاصل از تمایز سلول‌های بنیادی پرتوان القایی در رفع عارضه «پروتئینوریا» (ترشح پروتئین در ادرار) در مدل آزمایشگاهی استفاده کردند.

به گزارش دیده بان علم ایران، کپسول بومن، ساختار قیفی شکلی است که شبکه‌های مویرگی کلیه را در‌ بر‌ می گیرد. این کپسول‌ها نخستین بخش ریزساختارهای کلیه (نفرون) هستند. دیواره داخلی کپسول بومن از سلول‌های پوششی (اپیتلیال) خاصی به نام پودوسیت‌ها یا سلول‌های پادار تشکیل می‌شود.

آسیب به پودوسیت‌ها از عوامل مهم در شروع و پیشرفت بیماری‌های کپسول بومن و مویرگ‌های محصور شده در آن است که با واسطه یا بدون واسطه سیستم ایمنی ایجاد شده، باعث ترشح پروتئین در ادرار (پروتئینوریا) و کاهش عملکرد کلیه‌ها می‌شود.

پیشرفت‌های اخیر در پزشکی ترمیمی امیدهای تازه‌ای برای سلول درمانی چنین ناهنجاری‌هایی ایجاد کرده است؛ بنابراین تولید و پیوند پودوسیت‌های حاصل از تمایز سلول‌های بنیادی پرتوان القایی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی امید‌بخش برای درمان بیماری‌های ایجاد شده به‌دنبال آسیب و از دست رفتن پودوسیت‌ها مطرح باشد.

با وجود گزارش‌های متعدد در خصوص تولید پودوسیت‌ها از تمایز سلول‌های بنیادی پرتوان القایی، گزارش‌های محدودی درباره استفاده موفقیت‌آمیز از آن‌ها در درمان مدل‌های آزمایشگاهی وجود دارد.

به منظور یافتن روشی برای درمان آسیب‌های وارده به نفرون به دنبال از دست رفتن پودوسیت‌ها، دکتر حسین بهاروند، دکتر ناصر اقدمی، دکتر رضا مقدس‌علی، امین احمدی، دکتر نصیری، دکتر رهبر قاضی و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تبریز، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن ابتدا با تزریق آنتی‌بادی علیه پودوسیت به حیوان آزمایشگاهی (موش) و تخریب این سلول‌ها مدل آزمایشگاهی پروتئینوریای شدید ساخته شد؛ سپس پودوسیت‌ها در شرایط آزمایشگاهی از تمایز سلول‌های بنیادی پرتوان القایی موش تولید و به مدل‌های آزمایشگاهی بیماری پیوند زده شدند.

نتایج این پژوهش که در نشریه بین‌المللی Scientific Reports به چاپ رسیده است، نشان داد، پیوند پودوسیت‌های دارای عملکرد مشتق از سلول‌های بنیادی پرتوان القایی به مدل آزمایشگاهی، باعث جایگیری سلول‌های مذکور در گلومرول‌های آسیب دیده و منجر به بهبودی پروتئینوریا و تغییرات بافت ایجاد شده، می‌شود.

نتایج این پژوهش شواهدی را فراهم کرد که نشان می‌دهد به‌کارگیری سلول‌های کلیوی مشتق از سلول‌های بنیادی پرتوان القایی می‌تواند به عنوان یک استراتژی درمانی مناسب برای بیماری‌های گلومرولی مطرح باشد.

تولید محلول نگهداری بافت پیوندی برای نخستین بار در ایران

دستاورد محققان ایرانی در راستای توسعه روش های درمانی «آرتریت روماتوئید»

شناسایی سه مورد ژن معیوب در زنان نابارور مبتلا به توقف بلوغ تخمک و توقف کلیواژ

بررسی اپیدمیولوژی اثر عوامل مختلف روی قطعه‌قطعه شدن DNA اسپرم مردان نابارور