- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

بنیاد زلزله شناسی اروپایی، درگذشت استاد معین فر را تسلیت گفت

بنیاد زلزله شناسی اروپایی در پیامی درگذشت مهندس معین فر، بنیانگذار شبکه ملی شتابنگاری زلزله ایران را تسلیت گفت.

به گزارش دیده بان علم ایران، آلبرتو میشلینی، رییس کمیته اجرایی بنیاد زلزله شناسی اروپایی (Orfeus) در پیامی خطاب به دکتر شکرچی زاده، رییس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی مراتب تسلیت بنیاد را به مناسبت درگذشت استاد علی اکبر معین فر، نخستین ایرانی دانش آموخته مهندسی زلزله و پایگه گذار شبکه ملی شتابنگاری زلزله ایران اعلام کرد.

در این پیام از پروفسور معین فر به عنوان یکی از دانشمندان کاملا شناخته شده در زمینه شتابنگاری زلزله یاد شده که این حوزه علمی در جهان شدیدا مرهون تلاش های او در زمینه مهندسی زلزله و همکاری نزدیک و طولانی او در اشتراک گذاشتن داده های مربوط به بسیاری از زلزله های مهم ایران به ویژه همکاری او با پرفسور آمبراسی است.

گفتنی است، امبراسی دانشمند برجسته ای بود که سالها روی زلزله های تاریخی ایران کار کرده است.

شادروان مهندس معین فر، موسس شبکه شتابنگاری زلزله ایران ۱۲ دی ماه جاری پس از تحمل یک دوره بیماری در ۸۹ سالگی درگذشت.

پیکر استاد روز جمعه ۱۷ دی ماه پس از تشییعی باشکوه از مقابل حسینیه ارشاد در قطعه نام آوران بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

مراسم بزرگداشت استاد معین فر هم عصر دوشنبه ۱۸ دی ماه از ساعت ۱۸ تا ۱۹ و ۳۰ دقیقه در مسجد جامع شهرک غرب برگزار می شود.

استاد معین فر که متولد سال ۱۳۰۶ در تهران بود سال ۱۳۳۰ تحصیلات خود را در رشته مهندسی راه و ساختمان در دانشکده فنی دانشگاه تهران به پایان برد و از سال ۳۲ در شرکت نفت آبادان و از سال ۱۳۳۴  به عنوان مهندس ناظر در بانک ساختمان مشغول کار شد و در سال ۱۳۳۸ به دنبال آشنایی و همکاری با گروه مهندسی ژاپنی که برای بررسی زلزله ۱۹۵۷ مازندران به ایران آمده بودند، از سوی پروفسور تاچی نایتو، استاد برجسته زلزله و طراح و سازنده برج توکیو، برای دوره‌ای تحقیقاتی در مهندسی زلزله به دانشگاه واسدا دعوت شد و دوره مهندسی زلزله را در سال ۱۹۶۰ به پایان رساند.

مهندس معین فر بعد از بازگشت از توکیو و به دنبال زلزله بوئین زهرا در سال ۴۱، مقدمات تهیه کد زلزله در ایران را فراهم کرد. وی که از سال ۱۹۶۵ عضو افتخاری «انجمن اروپایی مهندسین زلزله» شد تحقیق و مطالعه در زمینه زلزله را پی گرفت و مدتی هم به‌عنوان استاد پاره‌وقت در مقطع فوق‌لیسانس به تدریس مهندسی زلزله در دانشگاه پلی‌تکنیک پرداخت.

وی از سال ۱۳۴۱ تا پیروزی انقلاب اسلامی در دفتر فنی سازمان برنامه و بودجه کشور به فعالیت مشغول بود.

زنده یاد معین فر در دولت موقت مرحوم مهندس بازرگان به عنوان وزیر مشاور و سرپرست سازمان برنامه و بودجه برگزیده شد. در یازدهم فروردین ۵۸ زنده یاد دکتر یدالله سحابی، وزیر مشاور در امور انقلاب و مرحوم مهندس عزت‌الله سحابی سرپرست سازمان بودجه شدند و با تشکیل وزارت نفت، مرحوم معین فر نیز اولین وزیر وزارتخانه تازه تأسیس شد.

پس از استعفای دولت بازرگان در ۱۴ آبان ۵۸، معین فر هم همانند اغلب همکارانش همچنان مسوولیت خود را ادامه داد.

در نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی که ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ برگزار شد، مهندس معین‌فر با کسب نزدیک به یک و نیم میلیون رای در تهران در رتبه چهارم قرار گرفت و وارد مجلس شد.

با پایان مجلس اول، اگرچه دوره حضور وی در مسوولیتهای رسمی و دولتی هم پایان یافت اما در طول ۳۵ سال اخیر نیز همچنان در  عرصه های فعالیتهای علمی و فنی و …. حضوری فعال داشت.

اهمیت تلاش ها و خدمات زیربنایی زنده یاد مهندس معین فر در زمینه ایمنی ساختمان ها و مطالعات زلزله این روزها که کابوس زلزله تهران بیش از همیشه جدی گرفته می شود به خوبی احساس می شود.

شاید اغراق نباشد که گفته شود موضوع مهندسی زلزله و اساساً طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله در کشور با نام معین فر شروع می‌شود. وی اساساً به همین دلیل بنا به درخواست دکتر ابوالحسن بهنیا که ریاست وقت دفتر فنی سازمان برنامه و بودجه را بعهده داشت به آن سازمان دعوت شد.

طرح تهیه تاریخچه زلزله‌های مخرب ایران که بعداً مبنای تهیه «پهنه‌بندی زلزله» ایران شد توسط وی پیشنهاد و سپس با همکاری پروفسور امبریزیز، که در آن زمان در کالج امپریال دانشگاه لندن مشغول مطالعات مربوط به زلزله‌های یونان و کشورهای سواحل مدیترانه بود، انجام شد. نتیجه این مطالعات بعداً در کتابی به نام زلزله‌های تاریخی ایران ثبت شد.

ایجاد شبکه شتابنگاری کشور از خدمات بنیادی این پیشکسوت مهندسی عمران کشور در زمان خدمت در دفتر فنی سازمان برنامه و بودجه بود.

تدوین آئین‌نامه زلزله ایران هم در دهه ۴۰ در دفتر فنی سازمان برنامه و بودجه توسط مرحوم معین فر و به راهنمایی دکتر بهنیا آغاز شد.

معین فر در سازمان برنامه و بودجه شروع کننده بسیاری از آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های فنی بوده و علاوه بر استاندارد ۵۱۹ که شاید قدیمی‌ترین دستورالعمل فنی در صنعت ساختمان ایران باشد، «آئین‌نامه بتن ایران» در زمان تصدی وی در سازمان شروع شد و ابتدا با عناوین دستورالعمل‌های ۱–۱۸ تا ۵–۱۸ منتشر شد. تدوین مجموعه مقررات ملی در وزارت مسکن و شهرسازی یکی دیگر از خدمات ماندگار شادروان مهندس معین‌فر به‌شمار می‌رود.

خدمات معین‌فر در زمینه مطالعات مربوط به زلزله‌های ایران از دید مجامع علمی و فنی خارجی هم دور نبود به طوری که وی در دهه ۱۹۷۰ به مدت هشت سال عضو هیات مدیره‌ «مؤسسه بین‌المللی زلزله» و «مؤسسه اروپائی مهندسی زلزله» بود و از دهه ۱۹۶۰ عضو مادام‌العمر جامعه مهندسی زلزله هندوستان به شمار می رفت. استاد در سال ۲۰۰۲ به دریافت لوح تقدیر از طرف مسئولین اروپایی مهندسی زلزله نائل شد که در کنفرانس بین‌المللی زلزله در مهندسی به ایشان اعطا شد.

معین فر از فعالان حرکت‌های اجتماعی در جامعه مهندسین کشور نیز محسوب می‌شود. بنیان‌گذاری انجمن مهندسان محاسب کشور، فعالیت مؤثر در شورایعالی کانون فارغ التحصیلان دانشکده فنی و بالاخره فعالیت به عنوان کارشناس رسمی دادگستری در رشته راه و ساختمان از جمله خدمات وی محسوب می‌شود.

انتهای پیام