آژیر قرمز زمین به صدا درآمده است و ۲۴ مرکز علمی جهان برای بزرگترین نیاز حوزه سلامت قرن ۲۱ از سوی کمیسیون موسسه بین المللی لنست فراخوانده شدند تا ۵۰ سال دستاورد حوزه سلامت بشر بر باد نرود! اما وضعیت قرمز زمین چیست و حوزه سلامت بشر را با چه تهدیدات جدی مواجه کرده است که این اعلان گستره جهانی برای رفع یک نگرانی بزرگ صورت گرفته است؟
به گزارش خبرنگار دیده بان علم ایران، بر اساس اعلام کمیسیون لنست، فقری دامنگیر ، متاثر از تاثیرات تغییرات اقلیم، بزودی، مسکن، آب آشامیدنی و سایر شاخص های حیات اجتماعی بشر را نشانه رفته و سلامت جهان را طوری تحت تاثیر قرار خواهد داد که سخن از خطر بازگشت بیماری های رفته می رود!
خطر جدی بیماریهای بازپدید!
از همین روست که «کمیسیون تغییر اقلیم و بهداشت عمومی» موسسه بین المللی لنست، ارائه یک پاسخ جامع بین المللی ، به موضوع تغییرات آب و هوایی را بزرگترین کار حوزه سلامت در قرن ۲۱ دانسته است؛ پاسخی که متخصصان حوزه های علمی از پزشکی، مهندسی، جغرافیا، علوم اجتماعی و سیاسی گرفته تا تغذیه، هواشناسی، سلامت عمومی و انرژی ،به موضوع تغییرات آب و هوایی خواهند داد تا زمین را از وضعیت قرمز نجات دهند.
برنامه ای که به دنبال این پاسخ جامع بین المللی برای نجات دستاوردهای حوزه سلامت در وضعیت قرمز زمین است، «شماره معکوس لنست» نام دارد؛ این برنامه چگونه خواهد توانست پیشرفت های موجود در زمینه سلامت و تغییرات آب و هوایی را پیگیری کند؟
دکتر احسان شمسی گوشکی، پزشک و استادیار اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و دبیر کمیته ملی اخلاق در پژوهش های علوم پزشکی در گفت گو با دیده بان علم ایران، با اشاره به گزارش اخیر لنست درباره برنامه شمارش معکوس گفت: برنامه شمارش معکوس لنست در تلاش است که به صورت سالانه ارزیابی مستقلی پیرامون جوانب تغییرات آب و هوایی و توافقنامه پاریس و اقدامات صورت گرفته بر اساس این توافقنامه و تاثیرات این دو، بر سلامت در سطح جهانی ارائه کند.
دکتر احسان شمسی گوشکی، متخصص اخلاق پزشکی
وی گفت: طبق گزارش «کمیسیون تغییر اقلیم و بهداشت عمومی» لنست ، نشانه ها حاکی از آن است که تغییرات آب و هوایی به روشنی، تاثیرات منفی بر سلامت جمعیت انسانی کره زمین می گذارد و این تاثیرات می توانند به صورت بالقوه ، برگشت ناپذیر باشند. این تغییرات آب و هوایی سلامت و زندگی افراد را عمدتا در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط تحت تاثیر قرار خواهد داد و موجب افزایش بی عدالتی ها و فاصله فعلی موجود در این زمینه می شود.
افزایش ۱۲۵ میلیون نفری جمعیت تحت تاثیر گرمایش کره زمین تا ۲۰۱۶
به گفته دبیر مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، طی سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ بیش از ۱۲۵ میلیون نفر به جمعیت کسانی که گرمایش کره زمین بر زندگی آنها تاثیر بیشتری داشته، اضافه شده است. در همین بازه زمانی افزایش دمای کره زمین باعث کاهش حدود ۵ درصدی میزان بهره وری مشاغلی شده است که مستقیماً توسط کار فیزیکی افراد در محیط های باز انجام می شوند.
وی افزود: طبق گزارش کمیسیون سلامت لنست، از سال ۲۰۰۰ تا کنون تناوب وقوع بلایای طبیعی مرتبط با آب و هوا در دنیا نظیر سیل ۴۶ درصد افزایش یافته و در عین حال، مرگ و میر ناشی از این حوادث و بلایای طبیعی تغییر فاحشی نداشته است که این می تواند نشان دهنده آغاز مرحله تطابق بشر با این پدیده ها باشد. اگر چه که با توجه به بدتر شدن آب و هوا این میزان تطابق کافی نیست و باید افزایش یابد.
خسارت ۱۲۹ میلیارد دلاری حوادث مربوط به تغییرات آب و هوایی
دکتر شمسی گوشکی، با اشاره به بخش دیگری از گزارش کمیسیون لنست گفت: میزان خسارات مالی ناشی از حوادث مربوط به تغییرات آب و هوایی از سال ۱۹۹۰ مرتباً در حال افزایش بوده است و در سال ۲۰۱۶ به ۱۲۹ میلیارد دلار رسیده است. در کشورهای کم درآمد ۹۹ درصد این خسارت ها درحالی رخ داده است که هیچ بیمه ای برای جبران خسارت وجود نداشته و خسارت مستقیماً افراد را تحت تاثیر قرار داده است.
تهدیدات جدی سلامت عمومی با غفلت سازمانهای بین المللی باز می گردند!
متخصص اخلاق پزشکی افزود: اگر بازه زمانی طولانی تری را مد نظر قرار دهیم تغییرات آب و هوایی باعث شده است امکان انتقال عامل بیماری تب دانگی به میزان ۹.۴ درصد نسبت به سال ۱۹۵۰ افزایش پیدا کند. این در حالی است که نتایج برنامه شمارش معکوس حاکیست در صورت غفلت سازمان های بین المللی متولی سلامت و دولت ها و عدم استفاده درست از تجربیات جهانی قبلی در مورد بیماری هایی مثل ایدز، ابولا و زیکا بار دیگر شاهد تهدیدهای جدی تری نسبت به سلامت عمومی خواهیم بود.
پیشرفتهای محدود و تاخیر در پاسخ مناسب به تغییرات آب و هوایی
دکتر شمسی گوشکی، گفت: آن طور که کمیسیون لنست در گزارش خود تاکید کرده است، تاخیر در دادن پاسخ مناسب به تغییرات آب و هوایی طی ۲۵ سال گذشته زندگی بشر را به خطر انداخته است و در واقع، برنامه شمارش معکوس نشانگر این واقعیت است که از زمان کنوانسیون سازمان ملل برای مقابله با تغییرات آب و هوایی در سال ۱۹۹۲ تا کنون پیشرفت های محدودی برای تطابق و پاسخ دادن به این پدیده مشاهده می شود و حتی گاهی در جهت خلاف این سند حرکت شده است. این موضوع به ویژه در مورد کاهش انتشار کربن صادق است که باعث گرم شدن فزاینده دما شده است.
اقدام ۴۴۹ شهر برای ارزیابی خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی
دبیر کمیته ملی اخلاق در پژوهش های پزشکی با اشاره به این که در حال حاضر تعداد بیشتری از کشورها و حتی شهرها در حال ارزیابی میزان آسیب پذیری خود از تغییرات آب و هوایی هستند به بخشی از گزارش کمیسیون لنست در این باره پرداخت و افزود: ۴۴۹ شهر گزارش کرده اند که برنامه ارزیابی ریسک ناشی از تغییرات آب و هوایی در دست اقدام دارند و این در حالی است که این اقدامات برای تطابق و مواجهه با این پدیده کافی نیست. تغییرات آب و هوایی بیش از آنکه یک بیماری خاص را تشدید یا ایجاد کند، عوامل مختلف مؤثر بر سلامت مثل شاخص های اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد.
ذرات معلق در ۷۱ درصد شهرهای حاضر در فهرست آلودگی هوا، همچنان بالاتر از استاندارد
دکتر شمسی گوشکی، تصریح کرد: گزارش کمیسیون لنست همچنین حاکیست با وجود پیشرفت های محدود در زمینه کاهش انتشار کربن برای تولید برق و یا افزایش دسترسی به وسایل نقلیه عمومی اروپا و وابستگی کمتر مردم آمریکا و استرالیا به وسایل حمل و نقل شخصی، اما وضعیت در شهرهای کشورهایی که اقتصادهای نوظهور دارند، بدتر شده است. در حال حاضر میزان ذرات معلق، در ۷۱ درصد از ۲۹۷۱ شهری که در لیست آلودگی هوای سازمان جهانی بهداشت قرار دارند، بالاتر از استاندارد است.
وی به تاکید کمیسیون لنست مبنی بر تبعات ندادن پاسخ متناسب به تغییرات آب و هوایی اشاره کرد که بر اساس گزارش منتشره این کمیسیون، این روند، منجر به عدم کاهش انتشار کربن و قرارگرفتن کره زمین در وضعیت قرمز شده است. به گونه ای که موجب گرمایش دمای کره زمین و افزایش دمای آن در حد ۲.۶ تا ۴.۸ درجه سانتیگراد خواهد شد.
نقش اخلاق پزشکی در تحقق اهداف برنامه شمارش معکوس لنست
استادیار اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه نقش اخلاق پزشکی در نظام سلامت جهانی را یادآور شد و به دیده بان علم ایران گفت: پزشکی یکی از حوزه های ۲۴ گانه علمی در فراخوان کمیسیون لنست برای پاسخ بین المللی جامع به نیازهای حوزه سلامت در پی تاثیرات گسترده تغییرات اقلیم است و در این میان اﺧﻼق ﭘﺰﺷﻜﻲ یکی از مهمترین بسترهای ضروری برای حفظ تعهدات جامعه پزشکی به اهداف این برنامه است.
مدیر اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی ایران، از جمله وظایف حوزه پزشکی و نیز اخلاق پزشکی در پیشگیری از بروز تاثیرات بیشتر بر سلامت عمومی که ناشی از تغییرات اقلیمی است را تلاش برای انجام حمایت طلبی بیش از پیش تک تک اعضای جامعه پزشکی به منظور تاثیرگذاری بر سیاست ها و سیاست گذارن دانست و تاکید کرد : موضوع سلامت فقط منحصر به ارائه خدمات پزشکی نیست و مساله ای مثل تغییرات اقلیمی و گرمایش کره زمین که به شکل بسیار جدی سلامت نوع بشر را تهدید می کنند مستلزم مداخله فوری جامعه پزشکی در حیطه مقدورات خویش است. این حساسیت در هر موردی که سلامت عمومی را تهدید کند باید وجود داشته باشد.
دبیر گروه فلسفه، اخلاق و علوم زیستی فرهنگستان علوم پزشکی با اشاره به نقش حرفه مندان سلامت در مواجهه با پدیده تغییرات آب و هوایی از سویی و افزایش ۷۸ درصدی پوشش رسانه ای در مورد تغییرات آب و هوایی از سال ۲۰۰۷ تا کنون و نیز افزایش سه برابری تعداد مقالات علمی پیرامون این مساله یادآور شد: بر اساس نظر کمیسیون راهبری برنامه شمارش معکوس کمیسیون لنست، حرفه مندان سلامت شامل پزشکان به عنوان وکیل مردم در حوزه سلامت عمومی نه تنها توانایی بلکه مسؤولیت دارند که عواقب تغییرات آب و هوایی و تاثیرات منفی آن بر سلامت مردم را به سیاستگذاران و عموم مردم گوشزد کرده و اطمینان حاصل کنند که اهمیت موضوع برای سطوح مختلف اجتماعی روشن است.
انتهای پیام