دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلولهای بنیادی گفت: علوم سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی در آینده‌ای نه‌چندان‌دور زمینه‌ساز درمان مادام‌العمر اکثر نقایص و بیماری‌های صعب العلاج خواهند شد.
به گزارش دیده‌بان علم ایران دکتر حمیدیه در آیین افتتاحیه “دومین همایش بین المللی و دهمین همایش ملی بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران” در زمینه کاربردها و تبادلات دانش بیوتکنولوژی با حوزه علوم سلولهای بنیادی و پزشکی بازساختی گفت: دانش بهره‌گیری از سلولهای بنیادی جهت درمان بیماری‌های صعب‌العلاج به ۵ دهه پیش برمی‌گردد و در اکثر موارد شامل تجویز سلول های دست‌نخورده و یا اندکی دست‌ورزی‌شده به بیماران می‌شده.
وی تصریح کرد: علی‌رغم موفقیت‌های چشمگیر در درمان سرطان‌ها و بیماری های صعب العلاج مختلف، این رویکرد عملا با کاستی‌هایی مواجه بوده و برای همه بیماری ها و در هر شرایطی مناسب نبوده است. در نتیجه با گذشت زمان و توسعه دانش، توجه دانشمندان از سطح ارگان و بافت به سطح سلول و سپس داخل آن معطوف شده است بطوریکه در طی دهه اخیر به مدد همکاری دانشمندان مختلف از علوم پایه پزشکی (نظیر متخصصین علوم سلولی کاربردی، بیوتکنولوژی، ژنتیک و…) گرفته تا مهندسان فنی، پزشکان و داروسازان، شاخه‌ای از دانش چندرشته‌ای با عنوان مهندسی سلول (Cellular Engineering) متولد شده و سرمنشأ پیشرفت‌های شگرف سال‌های اخیر در حوزه سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی گردیده است.
حمیدیه در ادامه حیطه‌های مختلف مهندسی سلول و تبادلات دانش بیوتکنولوژی با آن را بر شمرد و بیان کرد که تولید سلولهای بنیادی چندین‌توانی القایی (iPSC)، تولید لنفوسیت های T دست‌ورزی‌شده (CAR T Cell)، تولید حیوانات آزمایشگاهی مدل با ویژگی‌های خاص، دست ورزی سلولهای مختلف با ابزارهای ویرایش ژنومی و تولید اندام‌واره‌ها (ارگانویدها) بخشی از خروجی‌های این دانش هستند.
وی با اشاره به نقش برخی سلول های ایمنی و سلول های بنیادی در پیشرفت و درمان برخی بیماری های عفونی، بیان کرد: بطور خاص سلولهای بنیادی مزانشیمال نقش موثری در فرار میکروب عامل بیماری سل از سیستم ایمنی میزبان دارند. همچنین سلولهای لنفوسیت T تنظیم کننده نیز به محافظت انگل مالاریا از سیستم ایمنی کمک می‌کنند. از سوی دیگر اثرات ضدالتهابی سلول های بنیادی مزانشیمال در درمان عفونت گسترده خونی یا سپسیس نقش مثبتی دارند.
حمدیه در ادامه، برخی دیگر از خروجی‌های بالقوه علوم سلولی کاربردی برای درمان بیماری های عفونی صعب العلاج را بطور خلاصه برشمرد و گفت با پا گرفتن این دانش همگرا در کشور دانشجویان جوان قادر خواهند بود در آینده افتخارات زیادی را برای این سرزمین به ارمغان بیاورند.
وی سپس با مرور مقالات علمی در این زمینه، پیوند سلول های بنیادی خونساز یا لنفوسیت هایT دست‌ورزی شده با ابزارهای ویرایش ژنی جهت درمان سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز)، برش DNA ویروس هپاتیت B در مبتلایان با استفاده از ابزارهای ویرایش ژنتیکی و همچنین تولید سلول های T مهندسی‌شده دارنده رسپتور خاص علیه سلول های حامل ویروس ایدز را توضیح داد.
وی در مورد درمان جنجال‌برانگیز بیماری ایدز با استفاده از دانش سلول های بنیادی گفت: در حدود ۱۰ سال پیش پیوند سلولهای بنیادی خونساز آلوژنیک به یک بیمار ایدزی مبتلا به لوکمی میلوئید حاد از یک اهداکننده غیرخویشاوند منجر به درمان همزمان لوکمی و بیماری ایدز فرد مبتلا شد. در ارزیابی‌های بعدی مشخص شد که فرد اهداکننده دچار نقص گیرنده CCR5 بوده و این مساله زمینه‌ساز تحقیقات بعدی خصوصا در زمینه ژن درمانی مبتلایان به ایدز شده است.
هجدهمین کنگره بین‌المللی میکروب‌شناسی ایران تا نهم شهریورماه جاری در محل دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه خواهد داشت.
انتهای پیام
* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند