- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

ساخت نانوزنبوری که سرطان را نیش می‌زند

محققان موفق به ساخت «نانوزنبوری» شدند که قادر است وارد بدن شده و زهر خود را به صورت انتخابی درون سلول‌های سرطانی وارد کند. زهر این نانوزنبور نوعی پروتئین به نام ملیتین است که از زهر زنبور عسل گرفته شده‌است.

 به گزارش دیده‌بان علم ایران، نیش زنبور بسیار دردناک است و معمولاً زهر موجود در آن ممکن است برای بدن مشکلاتی به همراه داشته باشد. اما زهر موجود در نیش زنبور و دیگر حشرات ممکن است اثرات درمانی هم داشته باشند.
به اعتقاد محققان، این زهر در صورتی که با نانوذرات ترکیب شده باشد و بتواند به شکل صحیحی رهاسازی شود، می‌توان از آن برای درمان برخی بیماری‌ها نظیر سرطان و ایدز استفاده کرد.
از سال ۲۰۰۹ محققان دانشگاه واشنگتن روی ساخت نانوزنبورهایی کار می‌کنند که می‌توانند پپتیدهای سمی موسوم به ملیتین را برای از بین بردن سلول‌های سرطانی در بدن رهاسازی کنند، در حالی که سلول‌های سالم دست‌نخورده باقی می‌مانند. ملیتین همانند یک پروتئین از بین برنده غشاء عمل کرده و در آن حفره ایجاد می‌کند که موجب مرگ سلول می‌شود. در صورتی که غلظت آن مناسب باشد، هر سلولی را از بین می‌برد. این پروتئین اگر بدون بسته‌بندی شدن در نانوذرات وارد جریان خون شود، سلول‌های قرمز خون را از بین می‌برد.
محققان برای حل این مشکل نانوذرات حاوی لایه‌های لیپیدی را با ملیتین پر کردند. این نانوذرات که دارای هسته‌ای از جنس پرفلروکربن هستند، می‌توانند سلول سرطانی را هدف قرار دهند. پرفلروکربن حامل خوبی برای اکسیژن است. نتایج آزمایش روی موش‌ها نشان داد که این نانوذرات بدون آسیب به سلول‌های قرمز خون و دیگر بافت‌ها، می‌توانند ملیتین را به سلول سرطانی وارد کرده و تومور را در سرطان پوست و پستان از بین ببرند.
برخی اصلاحات در این فناوری موجب توسعه بهتر آن شده‌است؛ مثلا نانوذرات به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که با تغییر pH فعال شوند که این موجب می‌شود تا نانوزنبور بتواند محتویات خود را در محل مورد نظر (سلول سرطانی با pH اسیدی) رهاسازی کند.
از این فناوری می‌توان برای درمان بیماری‌هایی نظیر سرطان و ایدز استفاده کرد. ترکیب زهر زنبور و نانوذرات می‌تواند برای درمان ایمن این بیماری‌ها استفاده شود.
این روش را می‌توان برای رهاسازی زهر موجوداتی نظیر عقرب نیز مورد استفاده قرار داد.
انتهای پیام