مشاور اقتصادی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری گفت: سونامی جذب دانشجوی دکتری، آفت آموزش عالی شده است.
به گزارش دیده‌بان علم ایران دکتر سرزعیم در سخنرانی علمی «سوء برداشت‌ها در تجاری‌سازی پژوهش در آموزش‌عالی ایران» سونامی جذب دانشجو در مقطع دکتری را از آفت‌های آموزش عالی دانست و گفت: محدویت افزایش شهریه در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد باعث شده تا دانشگاه‌ها برای کسب درآمد اقدام به جذب دانشجویان بی‌شمار در مقطع دکتری کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان دو رسالت اصلی دانشگاه یعنی آموزش و پژوهش گفت: این مسئله بین اذهان مردم در ایران جا نیفتاده است.
وی افزود: پژوهش‌های اصیل توسط اعضای هیئت علمی خیلی کم انجام میشود و با وجود مقالات ISI، میزان ارجاعات به این مقالات بسیار پایین بوده است.
سرزعیم تصریح کرد: در مقالاتی که به صورت مشترک نوشته میشود مشارکت اساتید بسیار ناچیز است اما نامشان در ابتدا می‌آید و این وضعیت اسفباری را ایجاد کرده است.
مشاور اقتصادی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری افزود: سرفصل‌های دروس در تحصیلات تکمیلی بسیار قدیمی است، و فاصله زیادی با مباحث روز دنیا دارد.
وی با اشاره به سوء برداشت از مفهوم تجاری سازی پژوهش و بازار آزاد گفت: معنای ورود بازار آزاد به آموزش عالی نبود نظارت بر آن نیست؛ عده ای بر این باورند که بازار آزاد مکانیزم تنبیه و تشویق خود را دارد و با اعمال آن بازار کنترل خواهد شد اما این کار هزینه های اجتماعی را بالا می برد در نتیجه باید نهادی برای استانداردسازی آن وجود داشته باشد.
وی سوء تعبیر دیگر در تجاری سازی آموزش عالی را کسب درآمد بیشتر به هر شیوه ای توسط دانشگاه ها عنوان کرد و افزود: نهاد آموزش عالی باید استاندارها را استخراج و بر دانشگاه ها نظارت کند.
سرزعیم با بیان ریشه بحران‌های مالی افزود: تغییر هرم جمعیتی و افزایش تقاضا برای تحصیلات عالی دولتمردان را بر آن داشت تا عرضه را زیاد کنند و در کنار آن مقرر شد تا دانشگاه ها خودکفا باشند، در نتیجه این باور به وجود آمد که ما باید همه چیز را خود عرضه کنیم و با این تفکر، دانشگاه ها شروع به جذب دانشجو در مقطع دکتری کردند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: همه این قضایا در زمینه بازار کار دولتی رخ داده، بازاری که مدرک اولویت بیشتری بر مهارت دارد و باعث افزایش حقوق میشود و این سیگنال از سوی افراد دریافت شد و تمایل به دریافت مدرک بالا رفت.
سرزعیم با اشاره به بحران‌های مالی آموزش عالی به تشریح پیامدهای بحران تامین مالی دولتی آموزشی عالی پرداخت و گفت: این مساله باعث تشدید نابرابری به جای کاهش آن شده و افراد کمتر برخوردار جامعه از تحصیل در دانشگاه‌های خوب کمتر برخوردارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی دیگر پیامدهای این فرایند را تحصیلات بیش از حد، فرسودگی و استهلاک هزینه های ثابت آموزش عالی، فدا شدن کیفیت، صرفه نداشتن فعالیت اصیل و جدی علمی، چند شغله شدن اساتید دانشگاه، ایجاد دوره های شبانه و پردیس، انتقال فشار تامین مالی به دوره های تحصیلات تکمیلی، فقدان منابع لازم برای تامین پژوهانه دانشجویان دکترا و کم اعتبار شدن مدارک عالی برشمرد.
انتهای پیام
با حرف جناب دکتر سرزعیم کاملا موافقم و خودم شاهد این معضل هستم و از این مسئله رنج میبرم. من دانشجوی دکتری دوره روزانه هستم و شاهدم که دانشگاه ها بدون داشتن امکانات لازم اقدام به پذیرش دانشجوی دکتری به تعداد زیادو بیش از ظرفیتشان میکنند که نه تنها بر کیفیت آموزش تاثیر میگذارد بلکه باعث ایجاد معضل بیکاری برای فارغ التحصیلان دوره دکتری که عمری را صرف تحصیل کرده اند میشود.واقعا چه کسی پاسخگوست؟