سنجش آلودگی‌های زیست‌محیطی با پوسته تخم‌مرغ

به گزارش دیده‌بان علم ایران به دلیل سمیت بالا و فاکتور تجمع زیستی عنصر جیوه، تلاش‌های گسترده‌ای به‌ منظور اندازه ‌گیری این فلز خطرناک در نمونه‌های زیست‌ محیطی صورت گرفته است و روش‌های تحلیلی برای این منظور مورد ارزیابی و استفاده بوده است.

این روش‌ها اغلب زمان‌بر، گران و نیازمند تجهیزات پیچیده هستند. ازاین‌رو تلاش برای ارائه روش‌های تجزیه‌ای ارزان و دقیق کماکان ادامه دارد که از آن جمله می‌توان به تحقیقات پژوهشگران دانشگاه شهید مدنی آذربایجان اشاره کرد.

دکتر حبیب رزمی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان هدف از انجام این طرح تحقیقاتی را استفاده از پروتئین‌های موجود در غشای تخم‌مرغ و اکسید گرافن جهت اندازه‌گیری مقادیر اندک فلز جیوه در نمونه‌های زیست‌محیطی عنوان کرد.

وی افزود: نانوکامپوزیت سنتز شده ارزان و سازگار با محیط ‌زیست است و می‌تواند به ‌طور مؤثر منجر به بهبود حساسیت روش تجزیه‌ای و سرعت آنالیز در اندازه‌گیری مقادیر اندک جیوه در نمونه‌های محیطی شود.

رزمی با تاکید بر این که غشای پوسته‌ تخم ‌مرغ یک بیوپلیمر از جنس پروتئین است، خاطرنشان کرد: این پروتئین موجود در پوست تخم مرغ در زیر میکروسکوپ به ‌صورت نانوالیاف دیده می‌شود. این نوع مورفولوژی نسبت سطح به حجم بزرگی را ارائه می‌کند که از لحاظ شیمی سطح می‌تواند خواص جذبی یا کاتالیزوری مؤثری داشته باشد.

وی با بیان این که از سوی دیگر، نانوذرات کربنی به ویژه اکسید گرافن احیا شده رفتار جذبی قوی در قبال طیف وسیعی از ترکیبات شیمیایی آلاینده را از خود نشان داده‌اند، اضافه کرد: در این طرح  با ایجاد یک ساختار نانوکامپوزیتی غشای پوسته‌ تخم‌مرغ/اکسید گرافن از خواص جذبی هر دو ماده به منظور پیش تغلیظ یون‌های جیوه و سنجش آن به روش ولتامتری برهنه سازی استفاده شده است.

این محقق یادآور شد: بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته، حد تشخیص روش پیشنهادی برابر ۱۴ نانوگرم بر میلی لیتر به دست آمده است.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر حبیب رزمی و دکتر رحیم محمدرضایی از اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و دکتر سید جواد موسوی دانش‌آموخته‌ مقطع دکترای این دانشگاه و عضو هیأت علمی دانشگاه فنی حرفه‌ای ارومیه است و نتایج آن نیز در مجله‌ Microchimica Acta به چاپ رسیده است.