احتمال وقوع سیلاب و مخاطرات ناشی از آن در حوضه رودک استان تهران توسط محققان واحد علوم و تحقیقات مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش دیده بان علم ایران، مهدی شمس زهرایی که در قالب پایان نامه اش با عنوان «تلفیق RS و مدل MIKE11 برای شبیه‌سازی هیدرودینامیکی سیلاب رودخانه‌ای» به راهنمایی دکتر سید عباس حسینی به بررسی این موضوع پرداخته گفت: پیش‌بینی و تخمین وقوع سیلاب‌ها از جمله مواردی است که باید در مدیریت شهرسازی به آن توجه ویژه‌ای داشت تا از خسارات احتمالی ناشی از وقوع سیلاب‌ها جلوگیری به عمل آید.
وی با بیان اینکه یکی از روش‌های مدیریت مواجهه با وقوع سیل، پهنه‌بندی آن است، افزود: نقشه‌های پهنه‌بندی سیل، اطلاعات ارزشمندی را در مورد طبیعت سیلاب‌ها، اثرات آن بر اراضی دشت تحت تأثیر سیلاب‌ها و تعیین حریم رودخانه ارائه می‌دهد، این امر در ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر وقوع سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات نقش مهمی دارد.
وی با بیان اینکه در پهنه‌بندی سیل برای کنترل سیلاب در کاربری و توسعه اراضی، مناطق سیل‌خیز به قسمت‌هایی با خطرپذیری‌های متفاوت تقسیم می‌شوند، افزود: نتایج حاصل از پهنه‌بندی‌ها، نقشی کلیدی در تعیین میزان خطرپذیری سیلاب‌ها دارد. چرا که با توجه به نتایج حاصل می توان مناطق با ریسک بالا در سیل‌خیزی را شناسایی کرده و نسبت عدم توسعه و ساخت‌وساز در این مناطق اقدام کرده و یا در صورت نیاز به توسعه و ساخت‌وساز، راهکارهای مدیریتی را پیش از آن برای جلوگیری از خسارات احتمالی اتخاذ کرد.
این محقق واحد علوم و تحقیقات با اشاره به تحقیق خود برای شبیه‌سازی هیدرودینامیکی سیلاب رودخانه‌ای در مناطق شمال تهران، ادامه داد: در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای بر اساس روش سنجش از راه دور و استفاده از GIS ، متوسط بارش محتمل حوضه رودک محاسبه و مقایسه‌ای نیز بین متوسط بارش ایستگاه‌های باران‌سنجی حوضه رودک و میزان متوسط بارش انجام شده است.
وی با بیان اینکه محاسبات انجام شده بر روی حوضه رودک در سه بازه زمانی ۲۲ و ۲۳ فروردین ۹۴، ۲۱ تا ۲۳ فروردین ۹۵ و ۵ و ۶ دی ماه ۹۵ انجام شده است، تصریح کرد: با استفاده از نرم افزار HEC-HMS از میزان بارش، میزان روان‌آب حاصل از بارش در منطقه استخراج شد. سپس بوسیله نرم‌افزار Mike11 نسبت به مدل‌سازی دینامیکی روان‌آب در منطقه در بازه‌های زمانی ۲۳ فروردین ۹۴ تعیین شد. در نهایت با استفاده از HEC-RAS پهنه‌بندی سیلاب حوضه رودک تخمین و پس از انتقال به محیط GIS نقشه پهنه‌بندی سیلاب ۲۳ فرودین ۹۴ تعیین شد.
شمس زهرایی ادامه داد: پهنه‌بندی سیلاب انجام شده نشان داد که سیلاب قسمت‌هایی از جاده کنار رودخانه را در حوضه رودک در برگرفته و باعث خسارت خواهد شد. همچنین وجود هتل چند طبقه در مجاورت ایستگاه هیدرومتری رودک در صورت اتفاق افتادن سیلاب، در معرض خطرات احتمالی قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: در صورت وجود نقشه Real time بارش به کمک روش پیشنهادی تلفیق تصاویر ماهواره‌ای با شبیه سازی هیدرودینامیکی، می‌توان میزان خسارت و مناطق پر خطر را مشخص کرد.
انتهای پیام