- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

منبع اصلی ریزگردهای کشور در داخل است/آب دریاچه ارومیه به ۳ درصد ظرفیت واقعی رسیده است!

سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین با حضور زمین‌شناسانی از ایران و جهان در سازمان زمین شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور برگزار شد .

به گزارش دیده بان علم ایران در ابتدا دبیر علمی سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین، زلزله، آتش‌فشان و فرونشست را از جمله مخاطرات کره زمین نام برد که اکثر کشورها با آن مواجه هستند و گفت: در ایران علاوه بر مخاطراتی مانند زلزله، با کمبود آب مواجه هستیم که این امر مساله فرونشست و ریزگردها را به دنبال دارد.

دکتر مرتضی طالبیان با اشاره به اهمیت علوم زمین برای زیست بهتر افزود: کره زمین تنها کره‌ای است که قابلیت زیست دارد و بر این اساس نیاز است که برای زندگی بهتر، درک بهتری از آن داشته باشیم.

وی با بیان این‌که زمین دارای آب، هوا و خاک است، خاطرنشان کرد: یکی از منابع مهم کره زمین، آب است که در حال حاضر در ایران ما با کمبود آن مواجه هستیم.

رئیس پژوهشکده علوم زمین با تاکید بر این‌که در حال حاضر از منابع زیرزمینی مانند نفت و گاز بهره‌مند می‌شویم، اظهار کرد: بر این اساس بشر در تلاش است تا با کمترین هزینه، اقدام به استخراج این منابع کند.

این استاد دانشگاه با اشاره به مخاطرات زمین‌شناسی در ایران، افزود: ایران با خطراتی مانند زلزله مواجه است که قادر است در کمتر از یک دقیقه جان بسیاری از انسان‌ها را بگیرد.

وی، زمین لغزش و آتش‌فشان را از دیگر مخاطرات طبیعی نام برد و گفت: علاوه بر ایران، بسیاری از کشورهای جهان در معرض این مخاطرات قرار دارند. علاوه بر آن ایران با معضلاتی چون فرونشست زمین مواجه است که لازم است برای مقابله با آن‌ها برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد.

دبیر علمی سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین افزود: خشکسالی‌ها نه تنها کمبود آب را موجب می‌شود، بلکه مخاطراتی چون فرونشست زمین و ریزگردها را به دنبال دارد. از این رو محققان پژوهشکده علوم زمین و سازمان زمین‌شناسی مطالعاتی را از دهه‌های گذشته آغاز کرده‌اند و در این مطالعات در صدد هستند تا تغییرات ایجاد شده را بیابند.

طالبیان با بیان این‌که علی‌رغم مخاطرات بلایای طبیعی می‌توانیم با برنامه‌ریزی‌های مناسب این مخاطرات را کاهش دهیم، خاطرنشان کرد: زمین‌شناسی یک موضوع چند رشته‌ای است و مسائل مختلفی را در برمی‌گیرد و این کنفرانس ۶ موضوع را تحت پوشش داده و از ۱۹ کشور دانشمندانی در این نشست حضور دارند.

در ادامه رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با بیان این‌که براساس مطالعات انجام شده منبع اصلی ریزگردهای کشور در داخل کشور است، گفت: زلزله از دیگر مخاطرات کشور است که در صدد تهیه نقشه حریم گسل‌ها در کشور هستیم.

دکتر راضیه لک با اشاره به دستکاری‌های بشر در کره زمین، افزود: با اقداماتی که بشر انجام داده، شاهد تغییرات اقلیم هستیم که از نمونه آن می‌توان به افزایش میزان CO2 اشاره کرد که با کاهش میزان تولید این گاز سمی، می‌توانیم از کره زمین مراقبت کنیم.

وی با تاکید بر این‌که ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک جهان قرار دارد، بر لزوم تدوین برنامه‌هایی متناسب با شرایط خشکسالی کشور،‌ تاکید کرد و یادآور شد: آمارها نشان می‌دهد میزان بارش کشور حدود ۳۲۵ میلیمتر در سال است که نسبت به میانگین بارش جهانی، ۲۳۵ میلیمتر کمتر است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، تغییرات اقلیمی را یکی از عوامل ایجاد خشکسالی در کشور دانست و افزود: تغییرات اقلیمی پدیده‌ای است که در طول هزاران سال رخ می‌دهد. از این رو برای عبور از کم‌آبی به پرآبی، زمین به تدریج حرکت خواهد کرد تا بتواند فرصت بازسازی داشته باشد، ولی در حال حاضر با اقداماتی که در دو دهه اخیر انجام دادیم، زمین فرصت بازسازی ندارد؛ از این رو وظیفه ما است تا به محیط زیست کمک کنیم که بتواند خود را بازسازی کند.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور با تاکید بر این‌که ایران از نظر فرسایش خاک وضعیت مطلوبی ندارد، اضافه کرد: فرسایش خاک در ایران بسیار زیاد است، ضمن آنکه ایران از نظر مخاطرات طبیعی در اشل جهانی در شرایط مناسبی نیست، از این رو مطالعه در این حوزه‌ها از جمله برنامه‌های این سازمان است.

وی با اشاره به لرزه‌خیزی کشور، گفت: ایران دارای ریسک لرزه‌خیزی بالایی است، از این رو با شرایط دشواری مواجه هستیم.

لک با تاکید بر اینکه همراه با خشکسالی‌های ایجاد شده، کشور با مساله ریزگرد و طوفان‌های گرد و غبار نیز مواجه است،‌ اظهار کرد: بر این اساس، مطالعاتی در خصوص ریزگردها در دستور کار محققان سازمان زمین‌شناسی به منظور تعیین کانون‌های ریزگرد و مهار آن‌ها قرار گرفته است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، با تاکید بر این‌که با استفاده از نتایج این مطالعات، ۹۰ درصد از هزینه‌های مهار ریزگردها کاهش می‌یابد،‌ توضیح داد: تاکنون مسائلی در خصوص منابع خارجی ریزگردهای ایران مطرح شده بود، ولی مطالعات ما نشان داد که منشا اصلی بروز ریزگردها در کشور منبع داخلی دارد، از این رو ما نباید در زمینه مهار ریزگردها خود را به کنار بکشیم.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور همچنین به وضعیت دریاچه ارومیه اشاره کرد و گفت: مطالعات ما نشان می‌دهد این دریاچه از ۳۰ میلیارد متر مکعب آب به ۱ میلیارد متر مکعب آب رسیده است که این امر موجب افزایش شوری آب و بالا آمدن کف این دریاچه شده است.

لک با تاکید بر این‌که این دریاچه به یک «پلایا» تبدیل شده است، گفت: از نظر ما این دریاچه اگر بخواهد به وضعیت اول بازگردد، به صدها سال زمان نیاز دارد.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: این دریاچه از نظر ما در شرایط بحرانی قرار دارد و در حال حاضر باید تثبیت وضع موجود را در دستور کار مطالعاتی خود قرار دهیم.

لک در بخش دیگری از سخنان خود به وضعیت منابع آبی کشور اشاره کرد و گفت: هر چند که ایران یک درصد مساحت کل دنیا را دارد، ولی مصرف آب آن ۲ برابر مصرف جهانی است. علاوه بر آن در کنار احداث ۴۵۰ هزار چاه مجاز در مناطق آبرفتی شاهد احداث ۳۵۰ هزار چاه غیر مجاز نیز هستیم.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی استفاده از آب‌های کارستی را برای جبران کم‌آبی کشور پیشنهاد داد و افزود: مصرف بی رویه در مناطق آبرفتی به دلیل سست بودن زمین موجب فرونشست زمین می‌شود، از این رو پیشنهاد می‌شود که تحمیل فشار بر مناطق آبرفتی به دلیل ازدیاد برداشت بی رویه آب را کاهش دهیم و به سمت آب‌های کارستی حرکت کنیم.

وی با اشاره به چالش آب در مشهد، توضیح داد: در ابتدا پیشنهاد شد که برای رفع بحران آب در مشهد به فکر انتقال آب به این شهر باشیم که انتقال آب یکی از نامناسب‌ترین روش‌های تامین آب است، چرا که منجر به تخریب محیط زیست مناطق دیگر می‌شود.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد:  با مطالعات بسیار  زیادی که در این شهر انجام دادیم،‌ استفاده از آب موجود در سازندهای سخت را پیشنهاد دادیم و محققان با مدل‌سازی‌های انجام شده، محل آبخوان‌ها در سازندهای سخت را تعیین کرده‌اند.

راضیه لک، اضافه کرد: بر اساس مطالعات ما، رودخانه‌ای در زیر زمین ایران به سمت ترکمنستان وجود دارد، هر چند که منشا این رود در ایران است، ‌ولی کشور ترکمنستان با احداث چاه از آن بهره‌برداری می‌کند که ما پیشنهاد دادیم از این آب برای تامین آب مشهد استفاده شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، تهیه نقشه حریم گسل‌ها را از دیگر اقدامات سازمان زمین‌شناسی نام برد و گفت: از جمله برنامه‌های این سازمان در سال ۹۷ تهیه نقشه حریم گسل‌ها است.

وی ادامه داد: علاوه بر گسل‌های اصلی نیاز است تا حریم گسل‌های فرعی نیز مشخص شود، چرا که براساس قوانین مصوب شده اجازه ساخت و ساز در حریم‌های گسل‌ها داده نمی‌شود.

گفتنی‌ست، زمین‌شناسی بنیادی، اکتشاف مواد معدنی، مخاطرات زمین‌شناختی، آب، اکوسیستم و تغییر اقلیم، فرآوری مواد معدنی و آنالیز دستگاهی و همچنین علوم‌زیمن برای جامعه به عنوان محورهای اصلی برگزاری سی و ششمین همایش ملی و سومین کنگره بین‌المللی تخصصی علوم زمین یاد شده که تا ۸ اسفند ادامه خواهد داشت.

همچنین، با توجه به تنوع پدیده‌های زمین‌شناسی در ایران،  بازدید صحرایی با موضوع‌های متفاوت در نظر گرفته شده که بازدید صحرایی از مجموعه دگرگونی گلپایگانCore Complex با حضور پروفسور Brian Wernicke، دکتر محمدرضا قاسمی و دکتر جمشید حسن‌زاده برگزار خواهد شد و انتخاب کتاب برتر و برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور انجمن‌های مرتبط در زمان همایش نیز از بخش‌های دیگر این نشست خواهد بود.

انتهای پیام