- دیده بان علم ایران – Iran Science Watch - https://didehbanelmiran.ir -

کشف و ثبت جهانی گونه جدید «عنکبوت» از ایران به نام «مریم میرزاخانی»

پژوهشگران دانشگاه فردوسی مشهد با کشف گونه جدید عنکبوت های گرگی آن را به افتخار مریم میرزاخانی، ریاضیدان نامی، نامگذاری و ثبت جهانی کردند.

به گزارش دیده بان علم ایران، استادان دانشگاه فردوسی مشهد طی مطالعات آرایه شناختی عنکبوت‌های ایران موفق به کشف گونه جدیدی از عنکبوت‌های گرگی متعلق به جنس Pardosa در شمال شرق ایران شدند که با توجه به هم‌زمانی این یافته با درگذشت دکتر مریم میرزا خانی، ریاضیدان فقید ایرانی، این گونه جدید به‌ افتخار ایشان به نام Pardosa mirzakhaniae نام‌گذاری و توصیف شد.

دکتر امید میر شمسی، عضو هیات‌ علمی دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد با اعلام این مطلب گفت: راسته عنکبوت‌ها با داشتن بیش از ۴۶ هزار گونه شناخته‌شده در سرتاسر دنیا هفتمین راسته متنوع جانوری محسوب می‌شوند. تاکنون در ایران بیش از ۶۶۸ گونه از این جانوران که متعلق به ۵۱ خانواده هستند گزارش‌شده است. مطالعات آرایه شناختی این گروه جانوری توسط محققان داخلی در دو دهه گذشته افزایش چشمگیری داشته است به‌نحوی‌که تعداد گونه‌های عنکبوت‌های ایران طی این زمان تقریباً چهار برابر افزایش‌یافته است.

وی افزود: گرچه قدمت مطالعات آرایه شناختی این جانوران به دهه‌های میانی قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد اما عمده این مطالعات به‌صورت بسیار پراکنده و توسط تعداد معدودی از محققان خارجی انجام‌شده است. بر همین اساس و با توجه به تنوع جغرافیایی و اقلیمی ایران، مطالعات اندک انجام‌شده و مقایسه با فون کشورهای همجوار تعداد گونه‌های عنکبوت‌های ایران بیش از هزار گونه برآورد می‌شود. مطالعات بیوسیستماتیکی انجام‌شده روی راسته عنکبوت‌ها در پنج سال گذشته در گروه زیست‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد نشان‌دهنده تنوع بالای این جانوران در ناحیه شرق و شمال شرق ایران می‌باشد به‌ نحوی‌ که در این بازه زمانی بیش از ۱۰۰ رکورد جدید برای ایران ثبت‌ شده است که در این میان تعدادی از گونه‌های معرفی‌شده برای علم جدید می‌باشند.

میرشمسی خاطرنشان کرد: آخرین یافته در زمینهٔ مطالعات آرایه شناختی عنکبوت‌های ایران مربوط به رساله دکتری سپیده شفایی، دانش آموخته بیوسیستماتیک جانوری دانشگاه فردوسی مشهد است که دلالت بر وجود گونه جدیدی از عنکبوت‌های گرگی متعلق به جنس Pardosa در شمال شرق ایران داشت که به افتخار دکتر میرزاخانی نام‌گذاری و توصیف شد و مقاله مربوط به آن در ژورنال معتبر ZOOTAXA به چاپ خواهد رسید.

وی افزود: از سایر گونه‌های جدیدی که طی پنج سال گذشته طی مطالعات انجام‌شده در مرکز پژوهشی جانورشناسی کاربردی و گروه زیست‌شناسی کشف و معرفی‌شده‌اند می‌توان به گونه Oecobius ferdowsii یا عنکبوت تورباف فردوسی اشاره کرد که به‌افتخار حکیم ابوالقاسم فردوسی نام‌گذاری و توصیف شد. نمونه تایپ این‌گونه طی نمونه‌برداری‌های انجام‌شده در محوطه پردیس دانشگاه فردوسی یافت شد. همچنین جنس و گونه جدید Bastanius kermanensis از خانواده Hersiliidae که نام جنس به‌ افتخار استاد فقید دکتر باستانی پاریزی (استاد دانشگاه تهران) و نام گونه بر اساس محل کشف گونه در استان کرمان نام‌گذاری شد.

میرشمسی تصریح کرد: در سال ۲۰۱۳ از همین خانواده از عنکبوت‌ها موفق به کشف گونه جدیدی از جنس Duninia از جنوب استان خراسان رضوی شدیم که به‌افتخار استاد فقید دکتر جمشید درویش به نام Duninia darvishi نام‌گذاری شد.

وی از Aelurillus khorasanicus, Oecobius ilamensis, Anemesia koponeni به عنوان برخی از سایر گونه‌ها که برای نخستین بار در جهان توسط وی وی و همکارانش کشف و توصیف  شده اند یاد کرد و گفت: همچنین یک‌گونه جدید برای عقرب‌های ایران نیز کشف و توصیف شد که به‌ افتخار دکتر سیاوش تیرگری از اساتید پیشکسوت عقرب شناسی ایران تحت عنوان Odontobuthus tirgari در مجله ZOOTAXA به چاپ رسیده است.

انتهای پیام