پنج شنبه، ۹ فروردین، ۱۴۰۳ | Thursday, 28 March , 2024

شناسایی ماده‌ خطرناک غذاهای کنسروی در ۲۰ ثانیه با دستاورد محققان ایران و آمریکا

نسخه قابل پرینت
کد خبر:23939
یکشنبه، ۸ مرداد، ۱۳۹۶ | 09:06

شناسایی ماده‌ خطرناک غذاهای کنسروی در ۲۰ ثانیه با دستاورد محققان ایران و آمریکا

محققان دانشگاه صنعتی سهند تبریز و دانشگاه تنسی آمریکا موفق به طراحی و ساخت یک نانوحسگر زیستی شدند که می‌تواند نوعی ماده‌ی خطرناک موجود در غذاهای کنسرو شده را تنها در مدت‌زمان بیست ثانیه با دقت بالایی شناسایی کند.

به گزارش دیده‌بان علم ایران عادات نامطلوب غذایی در شیوه‌ی زندگی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران ،علاوه بر اینکه تهدیدی برای سلامتی کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود، سایر افراد را نیز در معرض ابتلا به انواع بیماری‌ها قرار می‌دهد. در دنیای امروز که کار و تحصیل بیش‌ از پیش مورد توجه اقشار مختلف جامعه به‌ویژه زنان و جوانان قرار گرفته است، فرصت آشپزی بسیار محدود شده و مصرف غذاهای آماده رواج یافته است. این روزها یکی از راه‌های آسان برای تهیه‌ی غذا، استفاده از کنسرو آن‌هاست.

مطالعات محققان حوزه‌ی غذا و دارو نشان می‌دهد که استفاده از غذاهای کنسرو شده در بلندمدت باعث ایجاد مشکلات متعددی در انسان می‌شود. برخی از این مشکلات به استفاده از مواد خطرناک در تولید قوطی‌های کنسرو برمی‌گردد.

دکتر هادی میرزاجانی ضمن اشاره به ماده‌ی خطرناک بیسفنول A به‌عنوان یکی از مواد پرکاربرد در تولید قوطی‌های کنسرو گفت: «این کار تحقیقاتی با هدف پایش غلظت ماده‌ی خطرناک بیسفنول A در غذاهای کنسرو شده و نوشیدنی‌های موجود در ظروف پلاستیکی بوده است. روش‌های ارائه شده‌ی قبلی به آزمایشگاه‌های بسیار مجهز نیاز دارند و بسیار هزینه‌بر هستند. همچنین از بازه‌ی تشخیص و دقت بالایی نیز برخوردار نیستند. بنابراین در این کار تحقیقاتی تلاش کردیم تا با طراحی و ساخت یک زیست نانوحسگر ارزان و سریع، مشکلات روش‌های قبل در شناسایی این ماده‌ی خطرناک را مرتفع کنیم.»

وی از هزینه‌ی بسیار پایین این حسگر به‌عنوان یک نکته‌ی جالب توجه یاد کرد و افزود: «هزینه‌ی ساخت این حسگر، حتی در ابعاد آزمایشگاهی در حدود ۳۰۰۰ تومان است که اگر به تولید انبوه برسد، قطعاً کمتر نیز خواهد شد. مورد مهم دیگر تجهیزات مورد نیاز برای ساخت این حسگر است. با توجه به فرآیند ساخت پیشنهادی، کل تجهیزات اولیه برای ساخت حسگر با مبلغی بالغ بر ۲۰ میلیون تومان قابل تأمین است. استفاده از این روش ساخت نیز به حساسیت بسیار بالا و زمان آشکارسازی بسیار پایین در حد ۲۰ ثانیه منجر شده است.»

میرزاجانی استفاده از فناوری نانو را یکی از دلایل اصلی بالا بودن دقت این حسگر دانست و افزود: «در ساختار این حسگر از آپتامر به‌عنوان مولکول پروب استفاده شده است. آپتامرها ساختارهای نانومتری هستند که از یک طرف به سطح الکترود حسگر متصل می‌شوند و طرف دیگر در داخل محلول حاوی ماده‌ی شیمیایی شناور می‌شوند. برای یک حسگر با کاربرد خاص، آپتامرها می‌توانند طوری انتخاب شوند که دارای قابلیت اتصال و گزینش پذیری بالایی نسبت به یک مولکول خاص باشند.»

وی با نگاهی به آینده و تجاری‌سازی این محصول خاطرنشان کرد: «برای ساخت این حسگر از روش مدار چاپی استفاده شده است که مواد اولیه و تجهیزات آن به‌آسانی و به ارزانی در داخل کشور وجود دارد؛ بنابراین با اعمال تحریم‌ها در بازه‌های زمانی مختلف، این اطمینان وجود دارد که واحدهای صنعتی بتوانند نیازهای خود را به‌راحتی تأمین کنند.»

حسگر ساخته شده دارای محدودیت آشکارسازی (Limit of Detection) aM 152/93 ، بازه‌ی خطی fM 1 تا pM 10 و مدت‌زمان آشکارسازی ۲۰ ثانیه است.

بیسفنول A در حجم زیادی برای تولید پلاستیک‌های پلی کربنات و رزین‌های اپوکسی مورد استفاده در محصولات پلاستیکی، دیواره‌ی قوطی‌های کنسرو، ظروف غذا و نوشیدنی‌ها و اسباب‌بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در غذاهای کنسرو شده این ماده به‌راحتی می‌تواند وارد مواد غذایی موجود در قوطی شده و موجبات اختلال در سیستم غدد درون‌ریز را فراهم کند.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر هادی میرزاجانی دانش‌آموخته‌ی مقطع دکترای دانشگاه صنعتی سهند تبریز دکتر اسماعیل نجفی اقدم و دکتر حبیب بدری قوی فکر اعضای هیأت علمی دانشگاه سهند تبریز است. همچنین همکارانی از دانشگاه تنسی آمریکا در این طرح همکاری داشته‌اند.

انتهای پیام

مطالب مرتبط

سنتز بدون قالب لایه‌های نازک زئولیت توسط پژوهشگران کشور

تشخیص زودهنگام و دقیق سرطان پستان با نانوحسگر زیستی محققان کشور

ساخت نانوحسگر زیستی تشخیص زودهنگام سرطان ریه در کشور

افزایش ۷ برابری کارایی سلول‌های خورشیدی پلیمری با دستاورد محققان دانشگاهی

نظر دهید

* نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند

سرخط خبرها