سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با اشاره به آمار تولید علم رشته‌های دانشگاهی طی ۱۰ سال گذشته گفت: مهندسی و شیمی در صدر رشته‌های دانشگاهی تولیدکننده علم ایران قرار دارند.
به گزارش دیده‌بان علم ایران دکتر محمدجواد دهقانی افزود: بررسی پایگاه شاخص های اساسی علم آی.اس.آی (ESI-ISI) نشان می دهد که رشته های وابسته به حوزه های مهندسی، ریاضیات و کشاورزی بالاترین سهم از مقالات برتر دنیا را به خود اختصاص داده اند. در سال ۲۰۱۶ میلادی ایران ۲.۴ درصد از مقالات برتر دنیا را تولید کرد، اما سهم رشته های موضوعی مختلف در این زمینه متفاوت است.
دهقانی اظهار داشت: یک درصد از مقالات دنیا ۱۸درصد از استنادهای کل را دریافت می کنند که این مقالات در واقع تولید علم برتر دنیا را تشکیل می دهند. مقالات برتر در بازه ۱۰ سال اخیر توسط پایگاه شاخص های اساسی علم آی.اس.آی به صورت دو ماه یکبار روزآمد و اعلام می شود، از همین رو تعداد این مقالات همیشه تغییر می‌کند و ممکن است یک مقاله در یک دوره زمانی در دسته مقالات برتر قرار گیرد و در یک دوره دیگر از این فهرست حذف شود. اساسا مقالات پر استناد یا مقالات برتر به دلیل اهمیت آن به عنوان شاخصی برای کیفیت علم تلقی می شود.
وی افزود: مقالات برتر به جهت استنادهای بیشتری که دریافت می کنند مقالات برتر یا پراستناد نامیده
می شوند. استناد به مفهوم استفاده است و مهمترین شاخص سنجش میزان مرجعیت علمی همین استنادها هستند.
سرپرست ISC در ادامه گفت: بر اساس آخرین اطلاعات مستخرج از پایگاه شاخص اساسی علم (ESI-ISI) پژوهشگران کشور در تولید علم برتر در حوزه های وابسته به مهندسی ۵۰۲ مقاله برتر در ۱۰ سال اخیر تولید کرده اند. بعد از این حوزه، پژوهشگران حوزه شیمی قرار دارند که با تولید ۱۹۲ مقاله برتر بیشترین تعداد مقالات برتر کشور را تولید کرده اند. پژوهشگران حوزه های فیزیک و ریاضیات نیز هر کدام با تولید ۱۱۰ و ۱۰۳ مقاله برتر در جایگاه های سوم و چهارم کشور در این زمینه قرار گرفته اند. حوزه های علوم کشاورزی، علوم مواد، پزشکی بالینی، علوم رایانه، داروشناسی و سم شناسی، علوم گیاهی و دامی، زیست شناسی و زیست شیمی، زمین شناسی، محیط شناسی و بوم شناسی، علوم اجتماعی، کلیات، بیولوژی مولکولی و ژنتیک، ایمنی شناسی، روانشناسی و روانپزشکی، علوم اعصاب و رفتار، علوم اقتصاد، علوم هوا و فضا و میکروب شناسی به ترتیب بیشترین تعداد مقالات برتر کشور را تولید کرده اند.
در حوزه ریاضیات هر مقاله به طور متوسط ۴ استناد دریافت کرده است، در حالیکه این رقم برای مقالات برتر حدود ۴۸ استناد است. در فیزیک مقالات برتر ۱۳۶ استناد دریافت کرده اند در حالیکه متوسط تعداد استناد به کل مقالات ۷ است. این امر اثرگذاری مقالات برتر را در مرجعیت علمی نشان می¬دهد. هر چند کمیت تولید علم در طی سال های گذشته بیش از هر چیز به عنوان سنجه ای برای توسعه علمی مورد استفاده قرار گرفته است، اما در کسب مرجعیت علمی کشورکه به روشنی در سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته است اهمیت بالاتری دارد.
